Oorspronkelijk artikel in De Correspondent, 1 maart 2023.
Het gaat over over Robert Mather, die een zeer succesvolle filantropische activiteit opzet. De tekst van mijn ingezonden reactie heb ik hier iets aangepast.
Link naar het artikel:
Weer een verhaal van een enkeling die een knap succes organiseert met die acties voor die netten.
In eerste instantie ben ik onder de indruk. Niet lang daarna gaat het bij mij knagen, want met hoe veel van deze kanjers van individuele inspiratoren ook we ook zijn, de echte wereldproblemen zullen er nooit door worden opgelost. Daar zijn sociale bewegingen voor nodig. Ik mis dat bij Rutger, maar ook bij de meeste van de reacties op dit artikel.
Toegegeven, de recente geschiedenis van de sociale bewegingen is niet echt opbeurend. De progressieve maatschappijkritiek zit behoorlijk op dood spoor. Maar laten we eens simpel doordenken.
Die Robert Mather brengt echt wel iets teweeg, al zitten er beperkingen aan. Die werden trouwens in een van de reacties van andere lezers al aangeroerd. Maar als we voor de hulp aan al die groepen die dat nodig hebben aangewezen zijn op liefdadigheid, “Big Philantropy”: dan zijn we aan de goden overgeleverd en blijft er van alles totaal buiten beeld. En het zal nooit toereikend zijn, want deze mensen plukken alleen het laaghangende fruit. En met dat effectieve altruïsme, dat Rutger in het verlengde hiervan nogal eens propageert, is het niet wezenlijk beter. Hier veel aandacht aan wijden leidt tot journalistiek van het niveau van Panorama en Nieuwe Revu.
Uiteraard wijs ik liefdadigheid niet af. Mensen en organisaties lopen zich vaak de poten uit het lijf om de gaten op te vullen die onze politici en andere leiders laten vallen. Vaak lopen ze er nog gevaar bij ook. Ik heb daar serieus respect voor. Maar helaas, het zal de filantropie nooit lukken om de verwaarlozingen en ongelijkheden structureel de wereld uit te helpen. Het blijft bij druppels op de gloeiende plaat.
Er blijven uiteindelijk sociale acties nodig door mensen die zichzelf organiseren. Onvermijdelijk, maar het is nu eenmaal niet anders. Gelukkig is de neiging van mensen om van onderaf in het geweer te komen niet uit te roeien, ook al is deze nog zo veronachtzaamd. Waar immers blijven de journalistieke opkontjes voor hen?
Pay your taxes – dit is wat Rutger zijn gehoor voorhield in Davos, een paar jaar terug. Hij had het grootste gelijk van de wereld. En politiek prikte hij voor dat publiek daar een taboe door. Ik zou willen dat Rutger dit vaker doet. Het leidt vast tot interessantere stukken. Maar dan moet er wel meer aandacht komen voor mensen die zichzelf organiseren, van onderop. Er zijn in deze hoek vast genoeg mensen die net zo interessant zijn als die Mather. Of nog interessanter. Je moet ze alleen willen zien.